MiG-21: Najbardziej produkowany ponaddźwiękowy samolot odrzutowy w historii

MiG-21, znany w NATO jako “Fishbed”, to jeden z najbardziej ikonicznych myśliwców w historii lotnictwa wojskowego. Zaprojektowany przez biuro Mikojan-Gurewicz w Związku Radzieckim, MiG-21 to wielozadaniowy myśliwiec odrzutowy drugiej generacji, który ustanowił rekordy zarówno pod względem osiągów, jak i produkcji.

Specyfikacja techniczna

• • Typ: Myśliwiec przechwytujący i wielozadaniowy samolot bojowy.
  • Pochodzenie: Związek Radziecki.
  • Pierwszy lot: 16 czerwca 1955 roku.
  • Wprowadzenie do służby: 1959 rok.

• Maksymalna prędkość: 2 175 km/h (Mach 2,05).
• Pułap operacyjny: 19 000 metrów.
• Zasięg: Około 1 200 km.
• Silnik: Turboodrzutowy Tumansky R-25 (w bardziej zaawansowanych modelach).
• Uzbrojenie:
  • Działko automatyczne 23 mm.
  • Pociski powietrze-powietrze (K-13, R-3S i inne).
  • Bomby i rakiety do ataków naziemnych.

MiG-21 Polskich Sił Powietrznych. Zdjęcie: Wikimedia

Główne wersje

MiG-21 miał wiele wersji, dostosowanych do różnych misji i postępów technologicznych:

• MiG-21F: Pierwsza wersja produkcyjna z wewnętrznym działkiem i ograniczonym uzbrojeniem.
• MiG-21PF: Wersja bez działka wewnętrznego, ale wyposażona w radar do przechwytywania w każdych warunkach pogodowych.
• MiG-21R: Wersja rozpoznawcza z kamerami i czujnikami.
• MiG-21MF: Wersja wielozadaniowa, szeroko eksportowana, z większymi zdolnościami bojowymi i uzbrojeniem.
• MiG-21bis: Ostateczna i najbardziej zaawansowana wersja, z ulepszonymi osiągami i zdolnościami bojowymi.
• MiG-21U/UM/US: Wersje szkoleniowe z podwójnym kokpitem.

Ciekawostki

• Masowa produkcja: MiG-21 jest najbardziej produkowanym ponaddźwiękowym samolotem odrzutowym w historii, z ponad 11 000 egzemplarzy wyprodukowanymi w latach 1959-1985.
• Użytkownicy: Używany przez ponad 60 krajów, od wielkich mocarstw po małe państwa. Wciąż pozostaje w służbie w niektórych krajach.
• Konflikty: Brał udział w wielu ważnych konfliktach, takich jak wojna w Wietnamie, wojna Jom Kipur, wojna w Zatoce Perskiej oraz konflikty w Azji i Afryce.
• Manewrowość: Pomimo lekkiej konstrukcji i szybkości, miał ograniczenia w bliskim starciu powietrznym ze względu na krótki zasięg i ograniczone czujniki.

Wypadki i ograniczenia

• Wysoki wskaźnik wypadków: Dzięki prostocie konstrukcji i masowej produkcji, MiG-21 miał wysoki wskaźnik wypadków, szczególnie w mniej doświadczonych lub słabo wyposażonych siłach powietrznych. Często przyczyną były błędy w konserwacji i niewystarczające szkolenie.
• Paliwo i zasięg: Ograniczony zasięg wymagał stałego wsparcia bazowego lub uzupełniania paliwa na ziemi.
• Czujniki i uzbrojenie: W walce, zwłaszcza przeciwko bardziej nowoczesnym myśliwcom, jego przestarzała technologia ograniczała skuteczność.

Niektóre godne uwagi wypadki MiG-21

• Indie: Użytkownik MiG-21 przez dekady, Indie doświadczyły wielu wypadków z udziałem tego modelu. W latach 2000-2020 stracono ponad 400 MiG-21, co przyniosło mu przydomek “latająca trumna”.
• Wojna w Wietnamie: Choć wyróżnił się w starciach z amerykańskimi myśliwcami, wiele MiG-21 zostało zniszczonych w wyniku niespodziewanych ataków i ograniczeń radaru.
• Kraje afrykańskie: Użytkownicy z niską infrastrukturą często tracili maszyny z powodu awarii technicznych i wypadków.

Dziedzictwo

MiG-21, dzięki swojej prostocie, prędkości i przystępnej cenie, zmienił oblicze lotnictwa wojskowego podczas zimnej wojny. Pomimo ograniczeń, myśliwiec ten jest kluczowym elementem w historii wojskowości i lotnictwa. Symbolizuje zarówno wyzwania, jak i postępy epoki, w której panowanie w powietrzu było kluczowe dla globalnej dominacji strategicznej.

Zdjęcia: Wikimedia. Ten materiał został stworzony przy pomocy AI i zrecenzowany przez redakcję.